Przymierzałam się do ambitnego tekstu na temat składów farb akwarelowych poszczególnych marek, a tutaj nagle okazało się, że znacznie większe zapotrzebowanie istnieje na informacje niby „podstawowe”.
Chociaż jak zaczyna się temat zgłębiać, to sprawa tej „podstawowości” się komplikuje. Nagle wychodzi, że znalezienie odpowiednich informacji nie należy wcale do najłatwiejszych rzeczy jakie można z farbami zrobić.
A to nie ma wzornika w sieci, a to całość jest nieopisana i istnieją dodatkowe strony, ewentualnie farby w ogóle nie posiadają żadnej charakterystyki i… co wtedy?
Wtedy robi się ciekawie bo nikt nic nie wie… czeski film..
Ale czy na pewno wie o co chodzi nawet jeśli jakieś oznaczenia istnieją?
Do tego będąc bardzo często nieopisane?
I jak do licha odczytać to z kostki czy tubki nie mając ściągi ?!?
Otóż dobra wiadomość- DA SIĘ!
I wymaga jedynie odrobiny wprawy oraz podstawowej wiedzy którą za chwilę się z Wami podzielę.
Jak widzicie powyżej na farbkach w oznaczeniach znajduje się numer oraz 3 lub 4 symbole, a do tego dziwne oznaczenia tylko P.V, P.B, etc.
Zatem bez zbędnego gadania zaczynamy rozszyfrowywać tę łamigłówkę:
1. gwiazdki *** lub cyfry ( w przypadku Daniel Smith I-iV) – zwykle im ich więcej tym lepiej (choć w przypadku DS jest odwrotnie). Parametr ten nazywany jest najczęściej LIGHTFASTNESS i na polski możemy go przetłumaczyć jako ODPORNOŚĆ NA ŚWIATŁO albo ŚWIATŁOTRWAŁOŚĆ.
Jak zapewne wiecie (albo i nie!) farby akwarelowe i ogółem pigmenty mają tendencję do blednięcia w czasie, a jednym z naczelnych czynników które odpowiadają za ten proces jest ekspozycja na światło słoneczne.
W miarę możliwości lepiej nie eksponować prac akwarelowych w miejscach intensywnego nasłonecznienia, szczególnie przez długi czas. Trudno jednak zakładać że będziemy je wieszać w ciemnicy, warto zatem przyjrzeć się parametrowi światłotrwałości i tym co ze sobą niesie.
Niestety nie ma w przypadku tego parametru konkretnego usystematyzowania. Jedni piszą high, inni podają liczby w latach, a część same gwiazdki. Nie możemy mieć zatem pewności ze ten sam kolor z Aquariusów będzie miał światłotrwałość identyczną z kolorem od Daniela Smitha.
Czasem zamiast gwiazdek spotykamy się z liczbami i tutaj możemy mieć do czynienia z klasyfikacją wedle międzynarodowych certyfikatów światłotrwałości.
Dwa najpopularniejsze certyfikaty światłotrwałości to ASTM i Blue Wool Scale.
A może kawka do tego ?? Możemy napić się razem ! Będzie mi miło jak skoczysz zrobić dla nas dwojga https://buycoffee.to/inzynieriaakwarelowa
ASTM American Society for Testing and Materials to certyfikat, który posiada pięciostopniową skalę:
I. Excellent lightfastness -Znakomita światłoodporność, kolory pozostaną bez zmian przez ponad 100lat
II. Very good lightfastness - Bardzo dobra światłoodporność, kolory pozostaną bez zmian od 50-100lat
III. Fair lightfastness - Średnia trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 15 do 50 lat
IV. Poor lightfastness - Słaba trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 2 do 15 lat
V. Very poor lightfastness - Bardzo słaba trwałość, kolory mogą bledną przed upływem 2 lat
Blue Wool Scale mierzy i określa odporność na światło.
Test był początkowo stosowany w przemyśle tekstylnym, następnie w drukarskim.
W teście tworzy się dwie próbki. Próbka kontrolna jest umieszczona w
ciemności. Drugą próbkę wystawia się na ekspozycję światła, w
ekwiwalencie trzech miesięcy światła słonecznego. Razem z drugą próbką
umieszcza się kartę testową Blue Wool Scale.
Światłotrwałość określa się w porównaniu do próbki kontrolnej.
Blue Wool Scale jest skalą ośmiostopniową - im wyższa liczba, tym lepsza odporność na światło.
Stopień ósmy oznacza, że kolor na próbce wystawionej na światło nie
różni się od odcienia na karcie kontrolnej. Stopień ósmy pozwala na
użycie określeń "lightfast" oraz "permanent".
1 Very poor lightfastness (Fugitive)- Bardzo słaba trwałość, kolory mogą bledną przed upływem 2 lat
2 Poor lightfastness (Fugitive)- Słaba trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 2 do 15 lat
3 Poor lightfastness (Fugitive)- Słaba trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 2 do 15 lat
4 Fair lightfastness (Impermanent) - Średnia trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 15 do 50 lat
5 Fair lightfastness (Impermanent)- Średnia trwałość, kolory pozostaną bez zmian od 15 do 50 lat
6 Very good lightfastness - Bardzo dobra światłoodporność, kolory pozostaną bez zmian od 50-100lat
7 Excellent lightfastness – Znakomita światłoodporność, kolory pozostaną bez zmian przez ponad 100lat
8 Excellent lightfastness - Znakomita światłoodporność, kolory pozostaną bez zmian przez ponad 100lat
Jest jeszcze jedna istotna rzecz jaką warto brać pod uwagę szacując światłotrwałość.
A właściwie to dwie:
Koncentracja pigmentu - światłotrwałość jest podawana dla farb skoncentrowanych, o konsystencji która wychodzi z fabryki producenta. Rozcieńczenie farby wodą wpływa na ten parametr- ale w jak dużym stopniu to nie jest to ustalone.
Mieszanka pigmentów w jednej farbie - tutaj sytuacja się komplikuje, gdyż o właściwości całej formuły powinien decydować "najsłabszy" pigment. Co ciekawe- niekoniecznie się tak dzieje. A będąc precyzyjnym- dziać, to może się i dzieje, ale producenci sztucznie zawyżają odporność na światło takich związków. Na papierze i w deklaracjach.
Jak wygląda rzeczywistość można się przekonać właściwie tylko odkładając pracę wykonaną daną farbą na dłuższy czas i obserwując zmiany. Ewentualnie wykonując skomplikowane badania laboratoryjne z lampami UV o odpowiednich długościach fali.
Jak widzicie- nie jest wcale tak prosto jak się wydaje 🙂
A skoro precyzyjnie nie możecie rozłożyć wszystkiego na czynniki pierwsze- to zadbajcie chociaż o wybieranie takich kolorów, które światłotrwałość deklarowaną mają jak najdłuższą.